Lato na patelni czyli… ratatuj

Od lat w okresie letnim serwuję swoim domownikom leczo z cukinii, zwane przez nas potocznie bigosem z cukinii. Ostatnio w rozmowie z koleżanką usłyszałam, że ona owszem też robi coś takiego, ale bez kiełbasy i traktuje to jako dodatek do obiadu zamiast sałatki.
Pomyślałam, czemu nie… zrobię też takie warzywa, ale danie musi być bardzo kolorowe, musi przypominać lato, a w zasadzie ostatnie jego powiewy.
Kiedy córka zobaczyła mój „wyrób” zawołała – o, zrobiłaś ratatuję! Ratatuję? nazwę znałam, jakkolwiek nigdy nie zagłębiałam się w tą potrawę… nie lubię nazw obco brzmiących… ale skoro nieświadomie zrobiłam, niech będzie ratatuj.
ratatuj

Składniki

2 młode dość długie lub 4 krótkie cukinie /żółta i zielona/
1 duża lub 2 mniejsze cebule
4 ząbki czosnku
1 papryka czerwona
1 papryka zielona
1 papryka żółta
4 pomidory /polecana Lima/ – dobrze jest dać więcej
sól, pieprz, papryka słodka, papryka wędzona, chilli,
zioła prowansalskie /wolę świeżą natkę i bazylię/
mały przecier pomidorowy /ok. 2 łyżki/ – nie musi być

Wykonanie

Pomidory sparzyć i zdjąć skórkę.
Pokroić cukinie razem ze skórką, pomidory i paprykę w kostkę /ja kroję w średnie prostokątne kostki/, cebulę w piórka, czosnek zaś drobno posiekać.

Na rozgrzany olej dać cebulę i czosnek, chwilę poddusić, dodać pomidory i paprykę, a po chwili dołożyć cukinię, przyprawić solą, pieprzem i ziołami  – całość dusić teraz do miękkości warzyw, ale muszą pozostać chrupiące, czyli nie powinny się rozpaść, ale potrawa powinna stać się gęsta /płyn ma odparować/.
Dla zaostrzenia smaku można doprawić na końcu przecierem pomidorowym, w razie potrzeby także innymi przyprawami, zagotować.
Podawać jako dodatek do mięsa /szczególnie z grilla/ lub jako samodzielne danie z chlebem.

Sałatka małorosyjska Beaty

Dostałam kiedyś przepis na podobną sałatkę od koleżanki, ale zrobiłam ją tylko raz, jako że przepis był jakiś taki chaotyczny, część składników „na oko” i nie bardzo mi odpowiadał efekt końcowy.
Ale napotkałam potem w necie podobny, może nawet identyczny,choć tamten pamiętam był z dodatkiem kabaczka zamiast ogórków. Autorką przepisu była p. Beata, stąd taką też jej dałam nazwę.
Sałatę tą robiłam już wiele razy i bardzo mi smakuje. Ma słodko-kwaśny smak, idealnie pasuje do smażonej kiełbasy na tzw. jeża.

Składniki

4 kg dojrzałych, mięsistych, czerwonych pomidorów ( może być więcej)
1 kg ogórków /kabaczka/
1 kg cebuli
1 kg kapusty

0,60 kg cukru
1/2 l octu 10%
15 ziaren ziela angielskiego
1/2 gałki muszkatołowej
15 listków laurowych
15 goździków
sól

Wykonanie

Każdy składnik /ogórki, cebulę i kapustę/ pokroić i posolić w oddzielnym naczyniu, zostawić na kilka godzin.
Pomidory bez skórki pokroić i rozgotować w garnku, przetrzeć przez sito lub zmiksować.
Do przecieru dodać przyprawy i gotować 10 minut.
Następnie dodać odciśnięte ogórki – znów gotować 10 minut, dodać odciśniętą kapustę – gotować kolejne 10 minut, na koniec dodać cebulę i znów gotować 10 minut.
Dodać ocet – gotować jeszcze 10 minut, dodać cukier i kolejne 10 minut wszystko razem gotować.
Nakładać gorącą sałatkę do słoików do pełna, zakręcać i odwrać do góry dnem.

Z tej porcji ok. 18 słoiczków po dżemie lub ok. 6 o poj. 0,9 l.

Sałatka z papryki i pomidorów

Osobiście nie przepadam za przetworami sałatkowymi, zwłaszcza gdy otwieram je pod koniec zimy, ale ta jest pyszna i moja jedyna, ulubiona.

Składniki

1 kg marchewki
1,5 kg papryki
2 strąki papryczki ostrej /lub 2 łyżeczki w proszku/
1 kg cebuli
1,5 kg czerwonych pomidorów
1,5 szklanki oliwy z oliwek lub oleju np. słonecznikowego
3 łyżki soli
4 łyżki cukru
1/2 l octu 10% /można dać trochę mniej/

Wykonanie

Marchewkę i cebulę pokroić w plasterki, paprykę w paseczki /krótkie/. Na rozgrzaną oliwę/olej wrzucić pokrojoną marchew – dusić 10 min. następnie dodać paprykę i cebulę – dusić następnych 10 min.
Dodać sól i cukier, zalać gotującym się octem /ocet zagotować  osobno/ i gotować jeszcze 1o min. Na koniec wrzucić pokrojone pomidory /oczywiście wcześniej obrane ze skórki/ i już tylko chwilkę pogotować.
Nałożyć do słoików i zapasteryzować.
Ja nie pasteryzuję – wkładam gotujące do słoików /pełny słoik, po brzegi/, zakręcam i odwracam. Tak zresztą robię wszystkie przetwory przygotowywane „na gorąco”.

 

Sałatka szwedzka

Prosta, ale jakże wspaniała… pyszny dodatek do obiadu i nie tylko.

Składniki

5 kg  ogórków gruntowych
1 kg cebuli
2 opakowania pieprzu ziołowego /łącznie 40 g/
4 łyżki soli
0,5 kg cukru
2 szklanki octu 10%
2 szklanki oleju
1-2 łyżeczki kurkumy /opcjonalnie/

Wykonanie

Ogórki dokładnie umyć i bez obierania pokroić w  cienkie plastry. Cebulę obrać i również pokroić w cienkie półplasterki.
Wszystkie składniki sałatki wymieszać ze sobą i odstawić na 2 godziny. Po tym czasie ogórki przełożyć do słoików, zalać pozostałą jeszcze zalewą i pasteryzować 5-7 minut. Słoiki odwrócić i pozostawić do całkowitego ostygnięcia.

Sos cebulowy rumiany

Pyszny sos słodko-kwaśny, o ładnie brązowym kolorze i aksamitnej konsystencji. Kojarzy mi się natychmiast z czasami szkoły średniej, stołówką w internacie, panią Wiesią, Kasią i główną kucharką panią P.   Zawsze był podawany, obok rosołu, na niedzielny obiad, do sztuki mięsa, na zmianę zresztą z sosem chrzanowym.
Ach, ten smak czuję do dziś.

Składniki:

2 szklanki rosołu lub wywaru z warzyw
5 cebul średnich /ok. 15 dkg/
1,5 łyżki tłuszczu /3 dkg/
1,5 łyżki mąki /3 dkg/
sól, cukier, ocet /sok z cytryny/- do smaku
1 łyżka cukru /2 dkg/ + 2 łyżki wody – na karmel

Wykonanie:

Cebulę obrać, pokroić w drobną kostkę. Z tłuszczu i mąki przygotować rumianą zasmażkę, dodać do niej cebulę i dusić do miękkości.  Następnie rozprowadzić to zimnym rosołem lub wywarem i gotować znowu /10-15 min./, a następnie przetrzeć przez sito lub zmiksować.
Z cukru i wody zrobić karmel, zabarwić nim sos, dodać do smaku sól, cukier, ocet /sok z cytryny/ i zagotować.

Sałatka z pomidora oraz ogórków – świeżego i kiszonego

Sałatka, zrobiona po raz pierwszy przez mężowatego… zapewne pomysł wyniesiony z jego domu rodzinnego, ale dobra… robię ją często w sezonie, gdy mam wszystkie składniki.
sałatka z ogórka kiszonego, świeżego i pomidora

Składniki

3 ogórki kiszone
2 ogórki świeże /zielone/
4 pomidory
1-2 cebule
2 ząbki czosnku
opcjonalnie papryka świeża
olej, pieprz, sól

Wykonanie

Składniki pokroić dowolnie /ja kroję  ćwierć plasterki/, czosnek posiekać, skropić wszystko olejem, doprawić pieprzem /ja lubię sporo pieprzu/, wymieszać. Odstawić na chwilę w chłodne miejsce, aby smaki się połączyły. Można na wierzch dać natkę pietruszki.

Sałatka pieczarkowa z żółtym serem

To ulubiona sałatka mojego syna.  Zanim  „odkrył” sałatkę selerową z szynką i ananasem, to była jego nr 1.

Składniki

1/2 kg świeżych pieczarek
25 dkg sera żółtego /np. salami/
25 dkg cebuli
8 jaj
sól, pieprz, musztarda
majonez, śmietana

Wykonanie

Całe pieczarki moczyć w ciepłej wodzie ok. 4 godz. a następnie pokroić w kosteczkę i ugotować w lekko osolonej i zakwaszonej wodzie 4-5 min. odcedzić i ostudzić
Jajka ugotować na twardo.
Ser żółty, cebulę i jajka pokroić w kostkę. Wszystkie składniki wymieszać, dodać sól, pieprz, majonez, śmietanę oraz do smaku musztardę.
Ja nie używam majonezu – mieszam śmietanę z musztardą, solą i pieprzem i dodaję do sałatki.

Ziemniaki smażone

ziemniaki smażone
Pyszne jako dodatek np. do pieczonej kiełbaski, albo sadzonego jajka, ale najpyszniejsze – jak dla mnie –  są jako samodzielne danie /no, prawie samodzielne/ z kefirem … na upalne dni … na obiadek, bądź kolację, mniam mniam….

ilość składników wedle apetytu i ilości głodomorków …

Składniki

ziemniaki
cebula
sól
smalec lub olej

Wykonanie

Ziemniaki obrać, pokroić w grubsze plasterki. Cebulę również pokroić w półplasterki lub w piórka. Na patelni z grubszym dnem rozgrzać smalec/olej, włożyć ziemniaki, przykryć i zacząć smażenie. Kiedy już się trochę podsmażą, dodać cebulę, posolić i smażyć dalej pod przykryciem, mieszając co jakiś czas, aż będą miękkie i rumiane

 

Sałatka z ogórka kiszonego i cebuli

Sałatka podawana ongiś w stołówce zakładowej, a ponieważ bardzo mi smakowała, musiałam „rozebrać ją” ją na talerzu na czynniki pierwsze, a potem odtworzyć we własnej kuchni. Jest bardzo dobra, szybka do zrobienia, no i w końcu jest to coś innego, niż rzucony na talerz ….. tak po prostu …. ogórek kiszony…..
surówka z kiszonego ogórka  i cebuli

Składniki

5-6 średnich ogórków kiszonych
1 cebula /biała/
sól, pieprz /ziołowy/, cukier lub miód, olej
natka pietruszki
opcjonalnie 1 łyżeczka musztardy stołowej lub miodowej
w wersji bardziej wyszukanej – 2-3 łyżki kukurydzy konserwowej, zaś cebulę dać białą i czerwoną.
tu z dodatkiem kukurydzy surówka z ogórka kiszonego

Wykonanie

Ogórki pokroić na szatkownicy ukosem /tak, aby powierzchnia plasterków była jak największa/, cebulę pokroić w piórka. Połączyć oba składniki, dodać oleju, dość sporo pieprzu, cukru i ew. soli do smaku. Wymieszać i pozostawić na pół godziny do „przegryzienia”. Przed podaniem posypać pokrojoną natką pietruszki.
surówka z ogórków kiszonych

Smalec domowy

Nadeszły zimowe chłody, a z nimi pora na zjedzenie czegoś bardziej kalorycznego……  A co może być pyszniejsze,  niż pajda chleba ze smalcem domowej roboty? W ostatnim czasie jest to zresztą modna przekąska na wszelkich  imprezach… do tego ogórek kiszony…… a jeszcze lepiej małosolny…. a skoro taki zestaw wkroczył nawet „na salony”, to czemu  my mamy go sobie odmawiać? bo kalorie? e, kto by je liczył, wszak pod zimowym odzieniem wszystko się ukryje. Zatem robimy smalczyk…..

Smalec

Składniki

50-60 dag świeżej słoniny
20-25 dag boczku wędzonego /ewentualnie surowego/
1 duża lub 2 mniejsze cebule
1-2 kwaśne jabłka + sok z cytryny do skropienia
3-4 ząbki czosnku (lub nawet więcej – według uznania)
2 łyżki zimnej wody
przyprawy do smaku: vegeta, sól, czarny pieprz oraz sporo majeranku
troszkę mleka – gdy chcemy by miał białą barwę /dodać na koniec smażenia/

Wykonanie

Słoninę i boczek pokroić w kostkę /ok. 0,5 cm/ – dobrze uprzednio schłodzone w lodówce łatwiej kroić. Cebulę posiekać, zaś obrane jabłka zetrzeć na grubych oczkach i skropić sokiem z cytryny, aby nie ściemniały. Czosnek przepuścić przez praskę.

W rondlu, na bardzo małym ogniu, topić słoninę i  tłustą część  z boczku /chude części na razie odłożyć na bok/. Od czasu do czasu mieszać. Najlepiej postawić rondel na specjalnej płytce, a nie bezpośrednio na gazie.

Gdy tłuszcz się wytopi, ale skwarki będą jeszcze jasnokremowe, dodać chudy boczek i cebulę – smażyć 5 min. a następnie  jabłka – jeszcze 2-3 min. – smażyć do lekkiego zrumienienia cebuli i skwarków. Wyłączyć gaz,  posolić /ok.1/2 łyżeczki/, dodać vegetę i 2 łyżki zimnej wody.
Do gorącego smalcu dodać czosnek, pieprz /ok.1/2 łyżeczki/ i majeranek /2 łyżki/. Sprawdzić smak i ewentualnie jeszcze doprawić. Przelać do glinianego garnka i odstawić do wystudzenia. W trakcie zastygania mieszać od czasu do czasu, aby dodatki nie osiadły na dnie.

Można też, gdy smalec przestygnie /ale nie zastygnie!!!/, przecedzić go, dodatki zemleć w maszynce do mięsa i ponownie dodać do tłuszczu. Studzić jak wyżej.
Można również /przed smażeniem /  składniki zemleć przy użyciu maszynki do mięsa i sitka o największych otworach – każdy składnik umieścić na oddzielnym talerzyku i postępować tak jak wyżej.